Νοεροί υπολογισμοί

Η σημαντικότητα των νοερών και των εκτιμητικών υπολογισμών

Τα παιδιά αλλά κυρίως οι ενήλικες έρχονται αντιμέτωποι καθημερινά με ποικίλους υπολογισμούς. Οι υπολογισμοί είναι ακριβείς ή προσεγγιστικοί (κατ’ εκτίμηση). Διάφοροι ερευνητές τονίζουν πως οι νοεροί και οι εκτιμητικοί υπολογισμοί είναι σημαντικές διαδικασίες τόσο για τα παιδιά όσο και για τους ενήλικες.

Οι νοεροί υπολογισμοί βοηθούν τα παιδιά να αντιληφθούν τη δομή και την έννοια του αριθμού καθώς και να ανακαλύψουν στρατηγικές για την επίλυση προβλημάτων. Τα παιδιά από μικρή ηλικία αναπτύσσουν στρατηγικές που τους βοηθούν να κατανοούν, να καταλήγουν σε συμπεράσματα, να σκέφτονται και να βρίσκουν λύσεις σε προβλήματα. Φτάνουν σε ανακαλύψεις τέτοιων στρατηγικών από μόνα τους, μέσω των καθημερινών εμπειριών τους, μιας και στο σχολείο δε διδάσκονται πάντα από τους εκπαιδευτικούς.

Νοεροί αριθμητικοί υπολογισμοί των μαθητών στις πρώτες τάξεις του δημοτικού
Η αριθμητική κατέχει σπουδαίο ρόλο στην καθημερινότητά μας, μιας και τα μαθηματικά κυριαρχούν στον κόσμο τον οποίο ζούμε. Ο Dowker (2005), αναλύει τους άξονες και τις προϋποθέσεις της αριθμητικής όπως είναι η κατανόηση κι επίλυση των προβλημάτων ή η ικανότητα χρήσης των υπολογισμών και των αριθμητικών δεδομένων. Οι νοεροί υπολογισμοί συγκεκριμένα, έχουν σημαντική θέση στη διδασκαλία των μαθηματικών κι είναι ένα μέρος της γοητείας τους, αφού χρησιμοποιούνται παντού στη φύση και στη ζωή. Από τις οικονομικές συναλλαγές, μέχρι τον τρόπο λειτουργίας των ηλεκτρονικών συσκευών και τους κανόνες ή τα αποτελέσματα ενός παιχνιδιού, οι νοεροί υπολογισμοί αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι των καθημερινών ανθρώπινων συνηθειών, περισσότερο από ότι οι γραπτοί.

Οι μαθητές που υπολογίζουν νοερά αριθμητικές πράξεις, κατανοούν βαθύτερα τη σημασία των αριθμών, τους χειρίζονται με μεγαλύτερη άνεση και αναπτύσσουν ικανότητες επίλυσης προβλημάτων. Επιπλέον, η εξάσκηση στις πράξεις με τον νου προωθεί τη δημιουργική κι ανεξάρτητη σκέψη, καθώς συνθέτει την ανάγκη για διαρκή ανακάλυψη μεθόδων υπολογισμού, ενώ διαμορφώνει τη δεξιότητα για γενικευμένες γραπτές μεθόδους.

Το παιχνίδι στη διδασκαλία των νοερών υπολογισμών αλλά και γενικότερα όλων των γνωστικών αντικειμένων, ισχυροποιεί την αυτονομία του παιδιού και το βοηθάει στη διαμόρφωση ή στην αναδιαμόρφωση των νοητικών σχημάτων και λειτουργιών.

https://mathslife.eled.uowm.gr/category/a-taxi/ilektronikes-efarmoges/

Προτείνονται βιβλία παιδικής λογοτεχνίας με μαθηματικό περιεχόμενο που θα μπορούσαν τα παιδιά να διαβάσουν στο σπίτι.

Είναι γνωστό ότι τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα όταν η γνώση τούς προσφέρεται με έναν ευχάριστο και εύληπτο τρόπο. Η αφήγηση αποτελεί ένα ελκυστικό πλαίσιο για την εκφορά της μαθηματικής γνώσης, ενώ παράλληλα οι μαθητές ωφελούνται πολλαπλά από την ανάγνωση λογοτεχνικών βιβλίων με μαθηματικό περιεχόμενο, καθώς εμπλουτίζεται το λεξιλόγιό τους, βελτιώνεται η γλωσσική τους έκφραση και αναπτύσσεται η φαντασία τους και η κριτική τους σκέψη. Προτείνονται βιβλία για κάθε τάξη του δημοτικού σχολείου, τα οποία αναφέρονται σε ποικίλες μαθηματικές έννοιες και διαδικασίες, όπως η αρίθμηση, η απαρίθμηση, οι τέσσερις αριθμητικές πράξεις, η συμμετρία, τα κλάσματα, οι πρώτοι αριθμοί, η γεωμετρία, οι εξισώσεις κ.λπ.

Πολλά από τα βιβλία, που προτείνονται, περιλαμβάνουν και δραστηριότητες με παιγνιώδη χαρακτήρα που δίνουν την ευκαιρία στα παιδιά να μάθουν παίζοντας και διασκεδάζοντας. Προτείνεται, κυρίως για τα μικρότερα παιδιά, η συνανάγνωση, δηλαδή η ανάγνωση του βιβλίου από τον γονιό και το παιδί και η συζήτηση του περιεχομένου του, τόσο του μαθηματικού, όσο και του αφηγηματικού. Τέλος, προτείνονται ψηφιακές ιστορίες με μαθηματικό περιεχόμενο, διαθέσιμες στον ιστότοπο YouTube, οι οποίες δημιουργήθηκαν από μεταπτυχιακούς φοιτητές. Τα παιδιά μπορούν να τις παρακολουθήσουν στο σπίτι, να διασκεδάσουν και να προβληματιστούν πάνω σε συγκεκριμένες μαθηματικές έννοιες.

https://mathslife.eled.uowm.gr/category/a-taxi/epilysi-provlimaton/